Άρθρο στην εφημερίδα Πρωϊνός Λόγος: Πάνω απ’ όλα αλήθειες χρειάζονται οι πολίτες…
Πάνω απ’ όλα αλήθειες χρειάζονται οι πολίτες…
( Διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα για το δημόσιο χρέος)
του Αντώνη Μπέζα
πρώην Υφυπουργού Οικονομικών
Οι μέρες τις οποίες περνούμε σηματοδοτούν το κλείσιμο μιας ιστορικής περιόδου για την πατρίδα μας. Τώρα περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε πάνω απ’ όλα αλήθειες, για να μην επαναλάβουμε τα σφάλματα του παρελθόντος αλλά και για να μετατρέψουμε σε ελπίδα την δικαιολογημένη οργή των πολιτών.
Δεν θα επρόκειτο να ασχοληθώ με τα λεγόμενα του γνωστού «εφευρέτη» σκανδάλων Μιχ. Καρχιμάκη κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ήπειρο, όμως έχοντας αυτός το θεσμικό ρόλο του Γραμματέα του Εθνικού Συμβουλίου του κόμματος που κυβερνάει, οι βαρύτατες κατηγορίες του εναντίον της Νέας Δημοκρατίας ως της παράταξης που δήθεν «εγκατέλειψε την εξουσία με 300 δις χρέος και οδήγησε τη χώρα στη χρεωκοπία», δεν πρέπει και δεν μπορεί να μείνουν χωρίς απάντηση. Γιατί διαστρεβλώνουν πλήρως την αλήθεια, προκαλούν σύγχυση και οδηγούν στον ευτελισμό της πολιτικής και των πολιτικών.
Το 1981 η Ελλάδα ήταν η λιγότερο χρεωμένη χώρα από αυτές που αποτελούν σήμερα την Ευρωζώνη. Είχε χρέος ελάχιστο, μόλις το 32% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (ΑΕΠ). Στα δέκα χρόνια που ακολούθησαν, το χρέος της Ελλάδας εκτοξεύθηκε στο 110% του ΑΕΠ! Τα χρήματα που δανείστηκαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του ’80 μαζί με τα δάνεια της τοπικής Αυτοδιοίκησης και των ΔΕΚΟ - για τα οποία εγγυήθηκε τότε το Δημόσιο και λίγο αργότερα κατέπεσαν - μετέτρεψαν τη χώρα μας σε μια από τις πιο υπερχρεωμένες της Ευρώπης.
Από τότε καμία κυβέρνηση – παρά τις κάποιες πρόσκαιρες βελτιώσεις- δεν μπόρεσε να ελέγξει ουσιαστικά το δημόσιο χρέος, το οποίο παράγει νέα ελλείμματα και καινούργιο χρέος. Έτσι, το χρέος της γενικής κυβέρνησης το 2004, όταν ανέλαβε την εξουσία η πρώτη κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή , βρισκόταν στο 98,6% του ΑΕΠ.
Μετά τη σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή της περιόδου 2005-2007, στα τέλη του 2007, το δημόσιο χρέος μειώθηκε στο 95,6% του ΑΕΠ. Ωστόσο οι επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης, σε συνδυασμό με τις έντονες αντιδράσεις εκείνης της περιόδου σε επιπλέον μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής, οδήγησαν στα τέλη του 2008 το χρέος στο 99,2% του ΑΕΠ. Λόγω της κρίσης, ότι είχε κερδηθεί με κόπους και θυσίες σε μία τριετία εξανεμίστηκε σε έναν μόλις χρόνο.
Πιστεύω πάντως - επειδή υπάρχει έντονη κριτική για το γεγονός ότι η κυβέρνηση της περιόδου 2004-2007 δεν προχώρησε σε πιο αποτελεσματική και περισσότερο «ισχυρή» δημοσιονομική προσαρμογή - πως ότι και να είχε γίνει πριν το 2008, η διεύρυνση των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους, ως αποτέλεσμα της κρίσης δεν θα μπορούσε να αποφευχθεί. Ακόμη και χώρες που το 2007 είχαν δημοσιονομικά πλεονάσματα και χαμηλό χρέος, μετά το 2008, λόγω της κρίσης, είδαν τα ελλείμματά τους και το χρέος τους να εκτοξεύονται στα ύψη. Το μέσο χρέος των χωρών της Ευρωζώνης προβλέπεται να αυξηθεί από το 66% του ΑΕΠ το 2007, στο 84% το 2010.
Ας δούμε όμως σε απόλυτα νούμερα την αύξηση του χρέους την περίοδο διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Το χρέος της γενικής κυβέρνησης στις αρχές του 2004 ήταν 182 δις ευρώ και στο τέλος του 2008 είχε ανέλθει σε 262 δις ευρώ. Αυξήθηκε δηλαδή κατά 80 δις ευρώ και όχι κατά 120 όπως ισχυρίστηκε ο Μιχ. Καρχιμάκης. Όμως, αν αναλύσουμε που πήγαν αυτά τα χρήματα που δανείσθηκε η Νέα Δημοκρατία, θα διαπιστώσουμε τα εξής:
1. Το 62.5% του πρόσθετου χρέους, δηλαδή 50 δις ευρώ από τα 80, πήγε για αποπληρωμή τόκων του χρέους των 182 δις που δημιούργησε το ΠΑΣΟΚ έως το τέλος του 2003. Συγκεκριμένα, μιλάμε, για 9.5 δις το 2004, 10 δις το 2005, 9.5 δις το 2006, 10 δις το 2007 και 11δις το 2008. Παρά την ονομαστική αύξηση του χρέους η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας πέτυχε να διατηρήσει στα ίδια επίπεδα τη δαπάνη για τόκους έως το 2007, πριν δηλαδή ξεσπάσει η οικονομική κρίση.
2. Το 12.5% του πρόσθετου χρέους, δηλαδή 10 δις ευρώ από τα 80, πήγε σε πληρωμές εξοπλιστικών δαπανών. Πληρωμές για προμήθειες εξοπλισμών που έγιναν την περίοδο 2000-2003 και που θα βαρύνουν τους Έλληνες έως το 2012 με ένα επιπλέον ποσό της τάξης των 3 δις ευρώ.
3. Το 3.3% του πρόσθετου χρέους, δηλαδή 2.6 δις ευρώ από τα 80, πήγε για πληρωμές σε χρέη Νοσοκομείων. Πληρωμές που αφορούσαν την τρίτη ρύθμιση των χρεών των Νοσοκομείων, τα οποία είχαν δημιουργηθεί πριν από το 2004.
4. Το 9% του πρόσθετου χρέους, δηλαδή 7.2 δις ευρώ από τα 80, πήγε στην κοινωνική ασφάλιση. Πληρωμές που έγιναν προκειμένου το κράτος να ανταποκριθεί στους νόμους που ψηφίσθηκαν πριν το 2003 (νόμος Βερελή για ΔΕΗ-ΟΤΕ, νόμος Χριστοδουλάκη για ΙΚΑ-ΟΓΑ και άλλοι νόμοι για λοιπά ταμεία).
Από τα 80 επομένως δις που «χρεώνουν» τη Νέα Δημοκρατία ότι επιβάρυνε το συνολικό χρέος της Ελλάδας, τα 70 περίπου δις πήγαν για να καλύψουν υποχρεώσεις που είχαν αναλάβει οι προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Σε ότι αφορά το υπόλοιπο πρόσθετο χρέος και τη διαχείρισή του από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας:
1. Το 8.7% του πρόσθετου χρέους, δηλαδή 7 δις ευρώ από τα 80, πήγε για την κάλυψη του συνολικού πρωτογενούς ελλείμματος το οποίο δημιουργήθηκε την περίοδο 2004-2008.
2. Το 4% του πρόσθετου χρέους, δηλαδή 3.2 δις ευρώ από τα 80, πήγε για πληρωμές σε λοιπές υποχρεώσεις. Περιλαμβάνονται πληρωμές για αγορές μετοχών, καταπτώσεις εγγυήσεων κλπ.
Αυτή είναι η πραγματικότητα, αυτή είναι η αλήθεια.
Εάν θέλει συνεπώς το ΠΑΣΟΚ να ισχυρίζεται ότι το χρέος το δημιούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και να ρωτά που πήγαν τα χρήματα από το δανεισμό της περιόδου 2004-2008, ας κοιτάξει καλύτερα στον καθρέφτη για να δεί τον εαυτό του.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Πρωϊνός Λόγος Ιωαννίνων στο φύλλο της 2-3 Οκτωβρίου 2010)