«Οι φόροι σκοτώνουν τους φόρους», λέει στον Ελεύθερο Τύπο ο κ. Αντώνης Μπέζας. Ο πρώην υφυπουργός Οικονομικών εξηγεί γιατί είναι απαραίτητος ο εξορθολογισμός των φόρων, δηλαδή η στοχευμένη μείωσή τους – κυρίως στις επιχειρήσεις και την ακίνητη ιδιοκτησία. Πιστεύει ότι από τις επικείμενες εκλογές θα προκύψει μακράς πνοής διακυβέρνηση για τη Νέα Δημοκρατία.
Οι φόροι σκοτώνουν τους φόρους
«Πρέπει να υπάρξει στοχευμένη μείωσή τους για να κινηθεί η οικονομία»
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΤΣΑΒΟΥ
kkatsavou@e-typos.com
Γίνεται πολύς λόγος για τις ευθύνες εκτροχιασμού του ελλείμματος του 2009 κ. Μπέζα και την αναγκαιότητα προσφυγής στο ΔΝΤ και το Μνημόνιο. Εσείς υπήρξατε υφυπουργός Οικονομικών των κυβερνήσεων Καραμανλή έως το 2009. Αν και υπεύθυνος μόνο για τα έσοδα, έχετε έστω τώρα εικόνα για το τι συνέβη;
Υπάρχει μια ακολουθία γεγονότων που εξηγεί το τι συνέβη. Τον Οκτώβριο του 2009 η Ελλάδα αντιμετώπιζε πρόβλημα ελλείμματος, όπως όμως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, γι’ αυτό και οι αγορές εξακολουθούσαν να μας δανείζουν. Από τις εκλογές και μετά, το ΠΑΣΟΚ με τις πράξεις και τις παραλείψεις του διόγκωσε το υπαρκτό πρόβλημα. Ματαίωσε ώριμα δημόσια έσοδα του 2009, μετέφερε έσοδα του 2009 στο 2010 και πληρωμές του 2010 στο 2009. Προχώρησε, για παράδειγμα, σε πρόσθετες επιστροφές φόρων, στην καταβολή επιδόματος αλληλεγγύης, σε αύξηση των δαπανών για προμήθειες του Δημοσίου, ενώ κατάργησε φόρους όπως στα λαχεία και τα σκάφη αναψυχής και τη ρύθμιση για τους ημϊυπαίθριους. Το σημαντικότερο, άφησε χωρίς καθοδήγηση τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η υστέρηση εσόδων στο διάστημα Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου 2009 ήταν 1,1 δις. ευρώ, στο τελευταίο τρίμηνο του 2009 ξεπέρασε τα επιπλέον 2 δις. ευρώ, δηλαδή ήταν διπλάσια απ’ ότι στο αρχικό 9άμηνο.
Δεν ήταν επομένως αναπόφευκτη, η προσφυγή στο ΔΝΤ;
Πιστεύω ότι δεν ήταν ούτε αναπόφευκτη, ούτε νομοτελειακή. Υπήρξαν λανθασμένες πολιτικές επιλογές, σκοπιμότητα και κραυγαλέα διαχειριστική ανεπάρκεια. Χρειάστηκε να φθάσει ο Φεβρουάριος του 2010 για να ανακοινωθεί ένα σοβαρό πακέτο μέτρων αύξησης των εσόδων και μείωσης των δαπανών. Ταυτόχρονα, συνέβαιναν διάφορα τραγελαφικά. Τον Ιανουάριο του 2010 κατατέθηκε διάταξη για την αύξηση των φόρων στα τσιγάρα που οδηγούσε τις τιμές τους σε εξωπραγματικά επίπεδα. Οι δηλώσεις που έγιναν τότε, ότι στα πλαίσια εφαρμογής του «πόθεν έσχες» θα κληθούν οι φορολογούμενοι να δηλώσουν τις καταθέσεις τους, προκάλεσαν άμεσα μεγάλη διαρροή καταθέσεων, η οποία εντάθηκε βέβαια τους επόμενους μήνες. Η υπερφορολόγηση είχε αρνητικές συνέπειες στην οικονομία και τα έσοδα, όπως για παράδειγμα το πάγωμα της αγοράς των αυτοκινήτων και η κατάρρευση των εσόδων από τις πωλήσεις τους.
Με τα φορολογικά τι θα κάνετε την επομένη των εκλογών; Η αγορά στενάζει. Οι πολίτες αδυνατούν να εκπληρώσουν στοιχειώδεις υποχρεώσεις τους. Πως θα τα αντιμετωπίσετε όλα αυτά, δεδομένου ότι τα έσοδα παραμένουν ένας βασικός πυλώνας στήριξης του προγράμματος εξυγίανσης της ελληνικής οικονομίας;
Κατ’ αρχήν δεν μπορεί να υπάρξουν νέοι φόροι. Οι «φόροι σκοτώνουν τους φόρους». Αντίθετα πρέπει να υπάρξει στοχευμένη μείωσή τους για να «κινηθεί» η οικονομία και να προκύψουν έσοδα. Για αυτό και όταν ανακοινώσαμε, ως Νέα Δημοκρατία, το νέο φορολογικό σύστημα, μιλήσαμε για παράδειγμα για την καθιέρωση φορολογικού συντελεστή 15% στις επιχειρήσεις και μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, ενώ σχετικά με τους φόρους στην ακίνητη περιουσία για μείωση του ΦΠΑ στην οικοδομή, κατάργηση του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας και διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του ΕΤΑΚ κλπ.
Χρειαζόμαστε όμως έσοδα άμεσα…
Το βάρος πρέπει αναγκαστικά να πέσει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Λόγω της κρίσης, υπάρχει μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με το παρελθόν. Μέτρα που στο παρελθόν θα προκαλούσαν αντιδράσεις, τώρα έχουν τη διακομματική συμφωνία και τη συναίνεση της κοινωνίας. Τομείς που μπορούμε να κινηθούμε είναι η είσπραξη των βεβαιωμένων οφειλών, οι φορολογικοί έλεγχοι σε επιχειρήσεις και φορολογούμενους μεγάλου πλούτου, η διεθνής συνεργασία για αυτά τα θέματα και η γρήγορη επίλυση των φορολογικών διαφορών. Προφανώς, θα πρέπει να υπάρξει και ένας εξορθολογισμός των φοροαπαλλαγών και να δοθεί έμφαση στην καταπολέμηση της διαφθοράς στη φορολογική διοίκηση.
Μα, χωρίς ανάπτυξη;
Όλα αυτά τα διορθωτικά μέτρα στον τομέα της φορολογίας, δεν θα αποδώσουν, αν δεν μπουν παράλληλα οι μηχανισμοί ανάπτυξης μπροστά. Με δεδομένες τις υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει, μπορούμε να προχωρήσουμε σε διορθωτικές και συμπληρωματικές πολιτικές, για να επισπεύσουμε την έξοδο από την κρίση και να βάλουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα θετικό πρόσημο στην ανάπτυξη της χώρας. Και η ανάπτυξη έρχεται βασικά από τις ιδιωτικές επενδύσεις, αφού οι δυνατότητες του δημόσιου τομέα είναι περιορισμένες.
«Η αυτοδυναμία της Ν.Δ. είναι αναγκαία για το μέλλον της χώρας»
Απομένει η τυπική προκήρυξή των εκλογών, όλες όμως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τη Ν.Δ. ναι μεν πρώτο κόμμα, χωρίς όμως αυτοδυναμία. Τι θα κάνετε την επόμενη ημέρα;
Όπως το λέτε, ..«μέχρι σήμερα». Στην πορεία προς τις εκλογές οι πολίτες θα αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο, πως χρειαζόμαστε ισχυρή, υπεύθυνη και αποτελεσματική διακυβέρνηση. Χρειαζόμαστε συγκροτημένο σχέδιο και πολιτική σταθερότητα για να εφαρμοστεί. Η αυτοδυναμία για τη Νέα Δημοκρατία δεν αποτελεί απλά μια κομματική επιδίωξη, είναι αναγκαία για το μέλλον της χώρας. Νομίζω ότι μπορούμε να την πετύχουμε.
Δεν φοβάστε ότι μια κυβέρνηση της Ν.Δ. ενδεχομένως, υπό το βάρος των δυσμενών συνθηκών, θα είναι αναλώσιμη και βραχύβια;
Η Ν.Δ. δεν έχει λείψει ποτέ από τα εθνικά προσκλητήρια. Δεν θα λείψει ούτε και από αυτό. Αλλοίμονο εάν μπροστά σε αυτή την πρόκληση, «κιοτέψουμε». Εποχές σαν τη σημερινή, χρειάζονται δημόσια πρόσωπα που δεν διστάζουν να καταθέσουν τις προσωπικές και θεσμικές ευθύνες τους. Σαν κόμμα αρχών, είμαι βέβαιος ότι η ΝΔ θα πορευτεί παράλληλα στην κατεύθυνση της εθνικής συνεννόησης, όχι της συγκυβέρνησης, και αυτό θα της δώσει μακράς πνοής διακυβέρνηση.
Δημιοσιεύθηκε στον Ελεύθερο Τύπο στις 26/3/2012